epidavros25-ti-perimenoume

Επιδαύρια '25: Τι περιμένουμε

27/6-29/6 Αντιγόνη του Σοφοκλή, σκην. Ούλριχ Ράσσε

Τι λέει η παραγωγή:Tα τελευταία χρόνια έχει εδραιωθεί ένα ισχυρό καλλιτεχνικό στίγμα στην Επίδαυρο χάρη στις παγκόσμιες πρεμιέρες που επιδιώχθηκαν είτε σε συμπαραγωγή με κορυφαίους διεθνείς οργανισμούς (Schaubühne, Schauspielhaus Bochum, Residenztheater), είτε με τη μετάκληση σπουδαίων διεθνών θιάσων (όπως η Comédie-Française με τον Τιάγκο Ροντρίγκεζ), είτε με ανάθεση σκηνοθεσίας έργων του Αρχαίου Δράματος σε διακεκριμένους Ευρωπαίους σκηνοθέτες, όπως ο Φρανκ Κάστορφ το 2023 (Μήδεια) και ο Τιμοφέι Κουλιάμπιν το 2024 (Ιφιγένεια εν Αυλίδι), που συνεργάστηκαν με Έλληνες ηθοποιούς. Φέτος το Φεστιβάλ καλεί εκ νέου τον Ούλριχ Ράσε, που γνωρίσαμε το 2022 με τον συγκλονιστικό Αγαμέμνονα του Αισχύλου σε συμπαραγωγή με το Residenztheater του Μονάχου, να σκηνοθετήσει αυτή τη φορά την Αντιγόνη του Σοφοκλή μ’ ένα λαμπερό καστ Ελλήνων ηθοποιών, σε μια παράσταση που θα δοθεί αποκλειστικά στην Επίδαυρο για τρεις ημέρες.

Ανεξίτηλος στη μνήμη όσων παρακολούθησαν τον Αγαμέμνονα μένει ακόμα ο εκστατικός παλμός των ερμηνευτών, καθώς βάδιζαν αέναα πάνω στην τεράστια μηχανοκίνητη περιστρεφόμενη σκηνή με ζωντανή μουσική υπόκρουση. Εξελίσσοντας την ανατρεπτική του σκηνική γλώσσα, ο Ράσε βασίζεται στη αξεπέραστη μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου για να αναδείξει την αγέραστη μορφή της Αντιγόνης.

Τι λέει ο ίδιος:Πάντοτε ονειρευόμουν να ανεβάσω στην Επίδαυρο την Αντιγόνη του Σοφοκλή. Ίσως ακουστεί κάπως παράξενο, αλλά η επιλογή μου δεν είχε να κάνει τόσο με τον χαρακτήρα της ίδιας της Αντιγόνης όσο με τη φιγούρα του βασιλιά Κρέοντα. Η Αντιγόνη, όπως γνωρίζουμε, είναι η ηρωίδα του έργου. Αντιστέκεται στην αυταρχική εξουσία του βασιλιά. Προτάσσει τις δικές της ιδέες για το τι πρέπει να συμβεί. Η δύναμη και η αντίστασή της απέναντι στην εξουσία είναι αξιοθαύμαστες. Αλλά μήπως δεν ζούμε σήμερα σε μια κοινωνία όπου είναι πανεύκολο για όλους να παριστάνουν τις ηρωίδες ή τους ήρωες, να μιλούν και να πράττουν με τα δικά τους μέτρα και σταθμά; Μήπως πολλές φορές ξεχνάμε ότι αποστολή του Κρέοντα ως βασιλιά είναι να υπερασπίζεται το κράτος και τους νόμους; Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να ρίξουμε μια ματιά στον βασιλιά και στα επιχειρήματά του, που διατυπώνονται τόσο εύστοχα από τον Σοφοκλή στην τραγωδία.

Όπως ξέρουν καλά οι Έλληνες, η δημοκρατία είναι μια κατάκτηση που σφυρηλατήθηκε μέσα στους αιώνες, θεμελιωμένη σε ατομικές ελευθερίες αλλά και υποχρεώσεις. Στην Αντιγόνη, ο Κρέων είναι εκείνος που υπερασπίζεται αυτό το πολίτευμα. Έστω κι αν τελικά ακολουθεί εσφαλμένη πορεία, έστω κι αν αποδεικνύεται ανίκανος να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων που επιτάσσει η λειτουργία ενός τέτοιου πολιτεύματος, αξίζει τον κόπο να εξετάσουμε πιο προσεκτικά τα επιχειρήματα του Σοφοκλή εστιάζοντας στον χαρακτήρα του Κρέοντα.

Τι περιμένουμε: Ο Ράσσε με την εκδοχή του γι' αυτήν την παράσταση θυμιζει το Αριστοφανικό "τίς γλαῡκ' Αθηναζ' ήγαγεν;" που εχει εξελιχθει στο κομίζει γλαύκας Αθήναζε. Ισχυρίζεται πως θα δει την τραγωδία απο τη μεριά του Κρέοντα δείχνοντας έτσι άγνοια για το κλασσικό σχήμα της τραγωδίας: Ύβρις-Νέμεσις-Τίσις.
2001. Ο Κιμούλης κατεβάζει στην Επίδαυρο παράσταση της Αντιγόνης που αποτελεί υπόδειγμα τι θα πει σκηνοθετική πρόταση. Στη συνέντευξη τύπου τον πλησιάζω έχοντας συγκεκριμενη άποψη και τον ερωτώ αν θεωρεί τον Κρέοντα ως τον κακό της τραγωδίας. Όχι βέβαια μου απαντά. 25 χρόνια πριν τον Ράσσε δηλαδή. Κανείς δεν ισχυρίζεται πως ο Κρέοντας είναι ο κακός της ιστορίας. Ο άρχοντας της πόλης είναι, εξαιρετικές απόψεις έχει: Αναρχίας μείζον ουκ έστιν κακόν, Ουδέν γαρ ανθρώποισιν οίον άργυρος κακόν νομισμ' έβλαστε, Αμήχανον δε παντός ανδρός εκμαθείν ψυχήν τε και φρόνημα και γνώμην, πριν αν αρχαίς τε και νόμοισιν εντριβής φανή, ο προγραμματικός του λόγος για τη διοίκηση της πόλης, οι απόψεις του για την κακή σύνευνον κλπ κλπ. Διαπράττει όμως μια ύβριν και γι αυτό τιμωρείται. Του το τονίζει η Αντιγόνη στο μονόλογό της: οὐδε σθένειν τοσοῦτον ᾠόμην τά σά κηρύγμαθ᾽ ὥστ᾽ ἄγραπτα κἀσφαλῆ θεῶν νόμιμα δύνασθαι θνητόν ὄνθ᾽ ὑπερδραμεῖν.Και το δεύτερο ατόπημα -απόρροια της ύβρεως- είναι πως στέλνει άδικα -από πείσμα κι εμμονή- στο θάνατο την ανηψιά του και μνηστη του γιού του.

Έτσι ο Ράσσε αναφέρεται σε κοπτοραπτική που θα κάνει στο κείμενο που για μας έχει άγνωστες ακόμη συνέπειες. Επίσης στο καστ ατυχής είναι κατά την άποψή μας η επιλόγη της οψίμου Καρβούνη ως έφηβης Αντιγόνης. Μη μου πείτε: έρμηνευσε καλά. Έχει σημασία η όψη και να θυμίσω πως το Time ειχε βγει με θαυμασμό για τις ερμηνείες του Ντ. Ντευ Λουις τονίζοντας την βαρύτητα που έδινε στην όψη του αναλογα με το ρόλο αποκαλώντας τον χαμαιλέοντα.
Δεν θα έχει τίποτε καλό η παράσταση; Θα έχει μόνο την αρμονική κίνηση.

Συντελεστές:Σκηνοθεσία – Σκηνογραφία Ulrich Rasche

Δραματουργία Antigone Akgün

Μετάφραση Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος

Μουσική - Σχεδιασμός ήχου Alfred Brooks

Κοστούμια Άγγελος Μέντης

Φωτισμοί Ελευθερία Ντεκώ

Εκπαίδευση και καθοδήγηση χορού Yannik Stöbener

Βοηθός σκηνοθέτης David Moser

Βοηθός σκηνογραφίας Lukas Kötz

Δραματολόγος παράστασης Έρι Κύργια

Μουσική διδασκαλία Μελίνα Παιονίδου

Βοηθός σκηνοθέτη Θωμαΐς Τριανταφυλλίδου

Βοηθός σκηνογράφου Ευάγγελος Αγάτσας

Βοηθός συνθέτη Γιάννης Αράπης

Βοηθός ενδυματολόγου Σταυρούλα Παπαποστόλου

Βοηθός φωτισμού Νάσια Λάζου

Παίζουν Γιώργος Γάλλος Κρέων, Δημήτρης Καπουράνης Αίμων, Κόρα Καρβούνη Αντιγόνη, Φιλαρέτη Κομνηνού Τειρεσίας, Θάνος Τοκάκης Φύλακας

Χορός (αλφαβητικά) Γιώργος Ζιάκας, Δημήτρης Καπουράνης, Μάριος Κρητικόπουλος, Ιωάννης Μπάστας, Βασίλης Μπούτσικος, Γιώργης Παρταλίδης, Θανάσης Ραφτόπουλος, Γκαλ Ρομπίσα, Γιάννης Τσουμαράκης, Στρατής Χατζησταματίου

Ζωντανή ερμηνεία της μουσικής Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου κοντραμπάσο, Χάρης Παζαρούλας κοντραμπάσο, Νίκος Παπαβρανούσης κρουστά, Ευαγγελία Σταύρου κρουστά

11 & 12 Ιουλίου, ζ – η – θ, ο Ξένος Μια επιστροφή στις πηγές: Επίσκεψη σε τρεις ραψωδίες της Οδύσσειας, Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος - Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου - Μιχαήλ Μαρμαρινός

Απόψεις της παραγωγής:
Ευγενικέ μου Αλκίνοε, που ξεχωρίζεις πρώτος στον λαό σου,
ωραίο πράγματι ν’ ακούς έναν καλό αοιδό,
όπως αυτός εδώ, με θεία θα ’λεγες φωνή.
Κι ομολογώ, απόλαυση άλλη δεν υπάρχει πιο χαριτωμένη,
απ’ όταν σμίγει ο κόσμος όλος σ’ ευφροσύνη: στην αίθουσα
οι καλεσμένοι, καθισμένοι στη σειρά, ακούν τον αοιδό
προσηλωμένοι, και τα τραπέζια εκεί μπροστά γεμάτα
ψωμί και κρέας· ο οινοχόος να τραβά απ’ τον κρατήρα
το κρασί και να περνά, να το κερνά στις κούπες.
Βαθιά το αισθάνομαι πως είναι αυτό ό,τι πιο ωραίο υπάρχει.
Ομήρου Οδύσσεια, ραψωδία ι, στ. 2-11, μτφ. Δ.Ν. Μαρωνίτη,
Μετά τη ΝΕΚΥΙΑ με το ιαπωνικό θέατρο ΝΟ το 2015 και τους Ιχνευτές του Σοφοκλή το 2021, παραστάσεις που θα μας μείνουν αξέχαστες, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επανέρχεται στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου με μια ακόμα αναπάντεχη δραματουργική πρόταση καθοδηγώντας μια επιστροφή στις πηγές. Μια επίσκεψη σε τρεις ραψωδίες του έπους που αποκαλύπτει πώς αυτό το ατελεύτητο μυστήριο της προφορικής Αφήγησης (το βαθύ μυστήριο του θεάτρου) έχει τη δυνατότητα να μας εξακοντίζει συναρπαστικά «εκεί που η ιστορία ακόμα συμβαίνει».
Η άποψή μας, τι θα δούμε: Ο Μαρμαρινός δεν επιλέγει καλή μετάφραση όμως έχει εξαιρετικό cast που συχνά είναι το άλφα και το ωμέγα. Το σημαντικό όμως στη συγκεκριμένη παράσταση έχει να κάνει με τη δραματουργία. Το έργο δεν είναι αρχαιοελληνικό δράμα, είναι αφήγηση για κατορθώματα και περιπέτειες ηρώων, είναι έπος. Στο συγκεκριμένο έργο που αφηγείται την επιστροφή του Οδυσσέα προς την πατρίδα του, άν φυσικά μείνει αφήγηση, τότε είναι αποτυχία. Η Επίδαυρος είναι ένας θεατρικός χώρος προορισμένος για δράματα (από τη λέξη δράω=δρω) και είναι παράλογο έχοντας τέτοιους ηθοποιούς να μην τους επιτρέψει να ερμηνεύσουν τους ρόλους τους απλά να τους αφηγηθούν. Ελπίζουμε πως δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο αν και το έχει κάνει παλιότερα ο Μαρμαρινός. Πιστεύουμε ότι θα υπάρχει σημαντική δραματουργία την οποία έχει κάνει ο ίδιος όπως φαίνεται στη λίστα των συντελεστών με βοηθό την ελένη Μολέσκη. Εκεί λοιπόν θα κριθεί και αυτό θα είναι το στοίχημα της σκηνοθεσίας του. Πάμε με πολλές ελπίδες γιατί το ΚΘΒΕ μας έχει συνηθίσει σε εξαιρετικές παραστάσεις την τελευταία 15ετία στην οποία έχουμε δει εκτρώματα στο όνομα της πρωτοπορίας και της ανανέωσης του θεάτρου. Θα τη δούμε λοιπόν την παράσταση και σας προτρέπουμε και εσείς να κάνετε το ίδιο. Είναι μία από τις πιο πολυαναμενόμενες φετινές παραστάσεις
Μετάφραση Δημήτρης Μαρωνίτης
Σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινός
Δραματουργική επεξεργασία Ελένη Μολέσκη- Μιχαήλ Μαρμαρινός
Σκηνογραφία Γιώργος Σαπουντζής
Σχεδιασμός κοστουμιών Ελευθερία Αράπογλου
Μουσική σύνθεση Άντης Σκορδής
Χορογραφία Gloria Dorliguzzo
Σχεδιασμός φωτισμού Ελευθερία Ντεκώ
Μάσκες Μάρθα Φωκά
Α΄ βοηθός σκηνοθέτη Ελένη Μολέσκη
Β΄ βοηθός σκηνοθέτη Αλεξία Παραμύθα
Βοηθός σκηνογράφου Kατερίνα Ζυρπιάδου
Βοηθός ενδυματολόγου Ερνέστα Χατζηλεμονίδου

Βοηθός χορογράφου Στέλλα Μαστοροστέριου
Βοηθοί φωτισμού Νάσια Λάζου, Σωτήρης Ρουμελιώτης
Μουσική διδασκαλία Παναγιώτης Μπάρλας
Συνεργάτης από πλευράς ΚΘΒΕ για σκηνικά και κοστούμια Δανάη Πανά
Oργάνωση παραγωγής Εύα Κουμανδράκη
Φωτογραφίες Mike Rafail (That Long Black Cloud)
Παίζουν:Ξένος Χάρης Φραγκούλης
ΕΜΕΙΣ / ΦΑΙΑΚΕΣ
Κλέλια Ανδριολάτου Ναυσικά, Γαλάτεια Αγγέλη Νύμφη, κόρη κάποιου Δύμαντα, θεά Αθηνά, Ερατώ Μαρία Μανδαλενάκη Νύμφη, φίλη της Ναυσικάς- συνομήλικη, Χριστίνα Μπακαστάθη Νύμφη, φίλη της Ναυσικάς- συνομήλικη, Στέλλα Παπανικολάου Νύμφη, φίλη της Ναυσικάς- συνομήλικη, Ηλέκτρα Γωνιάδου θεά Αθηνά, γυναίκα των Φαιάκων, Κλειώ Δανάη Οθωναίου θεά Αθηνά, γυναίκα των Φαιάκων, Έλενα Τοπαλίδου Αρήτη, Χρήστος Παπαδημητρίου Αλκίνοος, Γιάννης Χαρίσης Εχένηος, Αρχηγός και Σύμβουλος των Φαιάκων, Φωτεινή Τιμοθέου Ευρυμέδουσα, γυναίκα των Φαιάκων, Νίκος Καπέλιος Αρχηγός και Σύμβουλος των Φαιάκων, κραυγή του Ηφαίστου, Γιάννης Βάρσος Ευρύαλος, νέος των Φαιάκων, Νικόλας Γραμματικόπουλος Κλυτόνηος, νέος των Φαιάκων, Νεκτάριος Θεοδώρου Ελατρεύς, Αρχηγός και Σύμβουλος των Φαιάκων, Κωστής Καπελλίδης Aμφίαλος, θεά Αθηνά, κήρυκας, Άρης, νέος των Φαιάκων, Νίκος Κουκάς Λαοδάμας, νέος των Φαιάκων, Τίτος Μακρυγιάννης Θόων, νέος των Φαιάκων, Γιάννης Τομάζος Άλιος, νέος των Φαιάκων, Λένια Ζαφειροπούλου Τυφλός Αοιδός (Δημόδοκος, Αφροδίτη)
Μουσικοί επί σκηνής- τσέλο Εύη Καζαντζή, Άλμπα Λυμτσιούλη, Αλίκη Μάρδα

4 & 5 Ιουλίου Ηλέκτρα του Σοφοκλή Θέατρο Πορεία – Δημήτρης Τάρλοου

Απόψεις της παραγωγής: Τι σημαίνει «αποκαθιστώ το δίκαιο»; Μπορεί κανείς να ζήσει με τις συνέπειες της βίας; Είναι η βία αναπόφευκτη; Θα κλείσει η εκδίκηση τον κύκλο του αίματος; Είναι η λύτρωση ποτέ δυνατή; Και, τελικά, ποιος είναι ο ρόλος της αντίστασης όταν όλα φαίνονται χαμένα;
Το θέατρο Πορεία επανέρχεται στην Επίδαυρο, αυτή τη φορά με τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Δημήτρη Τάρλοου στην πρώτη του σκηνοθεσία στο αργολικό θέατρο με τη σοφόκλεια εκδοχή της Ηλέκτρας.
Σε έναν κόσμο που μαστίζεται από ολοκληρωτισμούς και κοινωνική αδικία, σε μια εποχή όπου η βία και η εκδίκηση παρουσιάζονται συχνά ως «αναγκαίο κακό», η Ηλέκτρα του Σοφοκλή αποκτά ανατριχιαστική επικαιρότητα. Η τραγωδία αυτή δεν είναι απλώς μια αφήγηση εκδίκησης, αλλά ένας καθρέφτης των ανθρώπινων διλημμάτων, της διαχρονικής σύγκρουσης ανάμεσα στη δικαιοσύνη και την ηθική.
Η Ηλέκτρα, μέλος της καταραμένης οικογένειας των Ατρειδών, μια γυναίκα παγιδευμένη σε αυτόν τον κύκλο αίματος και φρίκης, είναι κάτι περισσότερο από τραγικός χαρακτήρας, αφού προσωποποιεί το δίλημμα ανάμεσα στην ανάγκη για δικαιοσύνη και την ηθική επιταγή της αποφυγής της βίας. Δεν είναι μόνο ένα τραγικό πλάσμα της μοίρας, αλλά και ένα δημιούργημα του χαρακτήρα της, ενός χαρακτήρα ολόψυχα δοσμένου στον αγώνα για δικαιοσύνη. Είναι άραγε και η ίδια θύμα της εμμονής της με την εκδίκηση ή μια φωνή αντίστασης απέναντι στη βαρβαρότητα της εξουσίας; Και γιατί όταν το παλάτι απαλλάσσεται πλέον από τους τυράννους, εκείνη δεν περνάει το κατώφλι του; Μένει απλώς έξω από τον Οίκο που μισεί ή αρνείται να γίνει μέρος του συστήματος που πολέμησε με πάθος; Είναι ακόμα δέσμια των ακραίων συναισθημάτων που την καθόρισαν – του πόνου για τον θάνατο του πατέρα, του μίσους για τη μητέρα, της νοσταλγίας για τον χαμένο αδερφό; Το πάθος της –είναι βέβαιο– δεν σιγάζει ούτε μετά την κάθαρση.
Στην Ηλέκτρα, ο ποιητής δεν δίνει απαντήσεις, οι θεοί απουσιάζουν, οι χρησμοί απλώς συμπίπτουν με τις ανθρώπινες αποφάσεις, η συνείδηση περνά σε δεύτερη μοίρα, οι Ερινύες δεν εμφανίζονται. Παρ’ όλα αυτά, το τίμημα για τους επιζώντες είναι βαρύ. Αυτό το τίμημα της επιλογής και την ανθρώπινη ανάγκη για κάθαρση με κάθε κόστος μάς καλεί να αναλογιστούμε η σοφόκλεια Ηλέκτρα. Εξάλλου, ο Σοφοκλής δεν θα μας δώσει άλλη ευκαιρία, δεν θα γράψει τριλογία: το δικό του έργο τελειώνει εδώ – εντός αυτών των 1.510 στίχων θαυμαστής συμμετρίας και λιτότητας θα διευθετηθεί κάθε μία από τις αμφιβολίες και τα ερωτήματα που έχει θέσει.
Η άποψή μας, τι θα δούμε: Ο σκηνοθέτης, ο Δημήτρης Τάρλοου είναι συνετός δεν καταφεύγει σε ακρότητες, το ίδιο αναμένουμε να συμβεί και σε αυτήν την παράσταση που ανεβάζει σκηνοθετώντας για πρώτη φορά στην Επίδαυρο ένα αρχαίο δράμα. Κατά την άποψή μας θα σεβαστεί το κείμενο, θα τονιστεί, και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό σε μία αρχαία τραγωδία. Το θέμα είναι όμως αν θα μπορέσει με τους συνεργάτες του εμβαθύνει στη θεματολογία του έργου και να μας δώσει μία φιλολογική πρόταση. Θεωρούμε πως όχι, ότι θα αρκεστεί σε μία αισθητική πρόταση. Ν ομίζω ότι θα δούμε μία παράσταση εύληπτη, που θα είναι πολύ κοντά στο πώς πρέπει να ανεβαίνει ένα αρχαιοελληνικό δράμα όμως δεν περιμένουμε σε καμία περίπτωση η σκηνοθεσία να απογειώσει το έργο και να δούμε κάτι που θα το θυμόμαστε για πολλά χρόνια. Όμως θα φύγουμε με θετικές εντυπώσεις
Μετάφραση Γιώργος Χειμωνάς
Σκηνοθεσία Δημήτρης Τάρλοου
Σκηνικά – Κοστούμια Πάρις Μέξης
Μουσική σύνθεση Φώτης Σιώτας
Σχεδιασμός φωτισμού Αλέκος Αναστασίου
Χορογραφίες Μαρκέλλα Μανωλιάδη
Συνεργάτις δραματολόγος Έρι Κύργια
Σχεδιασμός ήχου Ηλίας Φλάμμος
Βοηθοί σκηνοθέτη Δήμητρα Κουτσοκώστα, Αρίστη Τσέλου
Βοηθός σκηνογράφου – ενδυματολόγου Δέσποινα Μαρία Ζαχαρίου
Βοηθός χορογράφου Μάρω Σταυρινού
Βοηθοί φωτιστή Χάρης Δάλλας, Ναυσικά Χριστοδουλάκου
Παίζουν Γιάννης Αναστασάκης Παιδαγωγός, Γρηγορία Μεθενίτη Χρυσόθεμις, Λουκία Μιχαλοπούλου Ηλέκτρα, Νικόλας Παπαγιάννης Αίγισθος, Ιωάννα Παππά Κλυταιμνήστρα, Αναστάσης Ροϊλός Ορέστης, Περικλής Σιούντας Πυλάδης
Χορός (αλφαβητικά) Μαργαρίτα Αλεξιάδη, Ασημίνα Αναστασοπούλου, Ελένη Βλάχου, Ιωάννα Δεμερτζίδου, Ιωάννα Λέκκα, Ελένη Κιλινκαρίδου-Σίστη, Λυδία Στέφου, Άννα Συμεωνίδου, Χαρά Τζόκα
Ζωντανή ερμηνεία της μουσικής Φώτης Σιώτας, Τάσος Μισυρλής

18 & 19 Ιουλίου, Συναυλία σε έργα Μαλερ, με την ορχήστρα Utopia, σε διεύθυνση Θ. Κουρεντζή,

Απίστευτα υπερτιμημένος, κατά τη γνώμη μου, όσο και δικτυωμένος (και για πολιτικούς, οπως ακούγεται, λόγους) στη Ρωσία, κάνει συναυλία στην Επιδαυρο, σε ανάρμοστο χώρο καθώς η Επίδαυρος έχει μεν καλή ακουστική, έχει δε αρμόζουσα χρήση τη θεατρική. Έδωσε μουσική συναυλία μεν η Μαρία Κάλας αλλά από τη μια η όπερα έχει τις ρίζες της στο αρχαίο δράμα αλλά κι η Κάλας εδωσε μια πιο ιδιαίτερα υποκριτική ερμηνεία στο τραγούδι της.

Αλλά ο Κουρετζής;Τι δουλειά έχει η βούρτσα; Ας με συγχωρέσει αλλά δεν πρόκειται να πάω, αρνούμαι ιδεολογικά. Εσείς ό,τι θέλετε. Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα.

25 & 26 Ιουλίου Οιδίπους. Η ιστορία μιας μεταμόρφωσης: από το σκοτάδι στο φως, Γιάννης Χουβαρδάς – Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Πολιτιστικός Οργανισμός Λυκόφως

Απόψεις της παραγωγής: Γιορτάζοντας 50 χρόνια συνεχούς επαγγελματικής παρουσίας στο θέατρο, ο Γιάννης Χουβαρδάς μεταφράζει, διασκευάζει και σκηνοθετεί τον Οιδίποδα Τύραννο και τον Οιδίποδα επί Κολωνώ του Σοφοκλή σε μία παράσταση ως ενιαίο έργο. Υπό την καθοδήγηση του σπουδαίου Έλληνα σκηνοθέτη, μια ομάδα σημαντικών ηθοποιών και συντελεστών θα αφηγηθούν, με ζωντανή μουσική, τη συγκλονιστική ιστορία του Οιδίποδα ξεκινώντας από το τέλος και πηγαίνοντας προς τα πίσω, στην αρχή του κακού. Ο τυφλός και σε προχωρημένη πλέον ηλικία Οιδίπους μαζί με τους στενούς του συγγενείς φτάνουν σε έναν τόπο μυστηρίου διάσπαρτο με ταφικά μνημεία, τον αρχαίο Κολωνό, όπου θα γνωρίσουν μέσω θεϊκής αποκάλυψης τα ιερά απόκρυφα που θα τους δώσουν την απάντηση στο γιατί έζησαν μια τόσο βασανισμένη ζωή. Στη διάρκεια αυτής της μετάβασης, τα πρόσωπα αναβιώνουν μαζί με τον Οιδίποδα τα συνταρακτικά συμβάντα του «Τυράννου» και, περνώντας μέσα από τα στάδια προσέγγισης του θεϊκού πνεύματος όπως παρατίθενται στον «Επί Κολωνώ», παρακολουθούν την τελική ανύψωση και ανάληψη του ήρωα στους ουρανούς.
Στόχος του Γιάννη Χουβαρδά είναι τα δύο έργα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους σε σύλληψη και ύφος, και γραμμένα με μεγάλη χρονική απόσταση το ένα από το άλλο να είναι απολύτως αναγνωρίσιμα στη διάρκεια της παράστασης, με τρόπο που να αποδίδει αρμονικά την αίσθηση μιας ενιαίας ιστορίας, πιστής στο πνεύμα του Σοφοκλή, του κορυφαίου τραγικού.
Η άποψή μας, τι θα δούμε: Οι φωτογραφίες για την παράσταση που έχει δώσει η παραγωγή μοιάζει να τοποθετούν τους ήρωες στα τέλη του 19ου αιώνα-αρχές 20ου μάλλον σε ελληνική επαρχία και δεν προϊδεάζουν θετικά. Επίσης αρνητικά προϊδεάζει και το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης χαρακτηρίζει το έργο του μία διασκευή των Σοφόκλειων έργων. Δηλαδή τι μας λέει με άλλα λόγια; ότι εμένα δεν μου αρκούν τα έργα του Σοφοκλή και δίνω κάτι δικό μου. Ξεκινάω από το τέλος και κάνω διάφορα flash back. Ο Οιδίποδας δεν κατέρχεται στον Άδη αλλά αναλαμβάνεται στον ουρανό. Με άλλα λόγια στόχος του να υποκαταστήσει τον αρχαίο τραγικό δίνοντας τη δική του εκδοχή στους μύθους. Κατά την άποψή μας αυτό είναι ύβρις. Θα ευχόμασταν φυσικά να πετύχαινε να δώσει ένα εφάμιλλο έργο αλλά οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο κατά την άποψή μας τείνουν στο μηδέν. Επίσης δεν ξέρω για ποιο λόγο ανεβάζει στην Επίδαυρο ένα δικό του έργου. Το κοινό της Επιδαύρου πηγαίνει για να δει και να ακούσει τον λόγο των αρχαίων τραγικών και όχι ενός Χουβαρδά ή μιας Κιτσοπούλας. Μακάρι να πέσουμε έξω και να χειροκροτήσουμε την παράσταση αλλά είναι πολύ δύσκολο κάτι τέτοιο. Άλλωστε ο Χουβαρδάς μας έχει συνηθίσει (ιδιαίτερα παλαιότερα) σε τάσεις αποδόμησης του κειμένου και προσπάθειες ο θεατής να αποστασιοποιηθεί κάτι που είναι ολότελα αντίθετο από τον ορισμό μιας αρχαιοελληνικής τραγωδίας που έχεις σαν στόχο τη μέθεξη. Ο θεός βοηθός!
Ελεύθερη απόδοση – Διασκευή – Σκηνοθεσία Γιάννης Χουβαρδάς
Σκηνικά Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια Ιωάννα Τσάμη
Μουσική Άγγελος Τριανταφύλλου
Κίνηση Ερμίρα Γκόρο
Φωτισμοί Νίκος Βλασόπουλος
Α΄ βοηθός σκηνοθέτη Δέσποινα Λάρδη
Βοηθοί σκηνοθέτη Ηλιάνα Καλαδάμη, Ναυσικά Κίρκη
Βοηθός σκηνογράφου Άννα Μπίζα
Βοηθός ενδυματολόγου Δήμητρα Σταυρίδου
Παίζουν (αλφαβητικά) Στεφανία Γουλιώτη, Νίκος Καραθάνος, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Πηνελόπη Τσιλίκα, Ορέστης Χαλκιάς, Νίκος Χατζόπουλος
Χορός Γιάννης Κότσιφας, Έκτορας Λυγίζος (κορυφαίοι), Πολυξένη Παπακωνσταντίνου, Θεόβη Στύλλου, Άγγελος Τριανταφύλλου
Διεύθυνση παραγωγής Κατερίνα Μπερδέκα
Οργάνωση παραγωγής Ρόζα Καλούδη
Συμπαραγωγή Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Λυκόφως / Γιώργος Λυκιαρδόπουλος

1 & 2 Αυγούστου Ο όρκος της Ευρώπης / Le Serment d’Europe Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – La Colline - théâtre national - Wajdi Mouawad

Απόψεις της παραγωγής: Ο Λιβανοκαναδός συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός Ουαζντί Μουαουάντ, καλλιτεχνικός διευθυντής τα τελευταία χρόνια του Théâtre National de la Colline, έγινε γνωστός στην Ελλάδα κυρίως ως ο σεναριογράφος του υποψήφιου για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας Μέσα από τις φλόγες (σκην. Denis Villeneuve, 2010), που βασίστηκε στο θεατρικό έργο του Πυρκαγιές (Incendies). Το σκοτεινό αυτό οδοιπορικό στον Λίβανο του εμφυλίου, που ξετυλίγεται μέσα από μια τραυματική οικογενειακή ιστορία, έχει στη ρίζα του μια βαθιά σύνδεση με την αρχαία τραγωδία, η οποία αποτελεί την κυριότερη πηγή έμπνευσης του Μουαουάντ: ο διχασμός στην καρδιά της οικογένειας, η πάλη των δύο φύλων, ο ξεριζωμός, η ολέθρια κληρονομιά της προηγούμενης γενιάς στις επόμενες και η αναζήτηση κάθαρσης είναι θέματα που επανέρχονται στα θεατρικά του έργα, τα περισσότερα σε διάλογο με ήρωες του Αρχαίου Δράματος. Θέατρο πολιτικό σε συνομιλία με τη σύγχρονη ιστορία, εμβαθύνει ταυτόχρονα στον Μύθο επιδιώκοντας να αναδείξει τις αρχετυπικές διαστάσεις της ανθρώπινης περιπέτειας, ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου. Από την άλλη, εστιάζει στην αναζήτηση ταυτότητας πέρα από φυλετικά, θρησκευτικά, οικογενειακά όρια, και ο φωτισμός των προσώπων μ’ έναν έντονα λυρικό λόγο προσδιορίζει μια ιδιαίτερα σύγχρονη προσέγγιση, όπως το είδαμε και στο τελευταίο του έργο Όλοι εμείς πουλιά, που ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο πέρσι.
Ο Μουαουάντ είχε έρθει στο Ηρώδειο το 2011 με τον κύκλο Γυναίκες, σπονδυλωτή σκηνοθεσία των έργων του Σοφοκλή Αντιγόνη, Ηλέκτρα και Τραχίνιαι, με γαλλοκαναδικό θίασο σε μια διεθνή συμπαραγωγή.
Από τους πλέον ενδιαφέροντες σύγχρονους δραματουργούς διεθνώς, επανέρχεται φέτος στο Φεστιβάλ, πρώτη φορά όμως στην Επίδαυρο, με ένα νέο έργο εμπνευσμένο από αρχαίες ηρωίδες που γράφει με δική μας ανάθεση στο πλαίσιο του Κύκλου Contemporary Ancients. Θα το παρουσιάσει το πρώτο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου μ’ έναν πολυεθνικό θίασο σε μια πολύγλωσση παράσταση, διεθνή συμπαραγωγή και από τα highlights του καλοκαιριού.
Η άποψή μας, τι θα δούμε: Σίγουρα είναι μία πολυαναμενόμενη παράσταση. Δεν βασίζεται σε κείμενο αρχαίου τραγικού, ο σκηνοθέτης όμως έχει μελετήσει και έχει δουλέψει αρκετά πάνω στο αρχαιοελληνικό δράμα. Η αλήθεια είναι και πως και πέρσι στην Εκάβη που είχε γράψει το κείμενο ο Tiago Gonzales δεν περιμέναμε πολλά πράγματα, όμως ήταν ένα κείμενο ανάλογο και στο πνεύμα του ομώνυμου αρχαιοελληνικού δράματος. Δεν θα πούμε μεγάλη κουβέντα και θα περιμένουμε να δούμε την παράσταση για να την κρίνουμε. Στο κάτω κάτω πρωταγωνίστρια είναι η Ζυλιέτ Μπινός. Έστω και γι' αυτό... Το θέατρο θα γεμίσει και σας προτρέπουμε να δείτε και εσείς την παράσταση αυτή.
Κείμενο – Σκηνοθεσία Wajdi Mouawad
Βοηθός σκηνοθέτη Cyril Anrep
Δραματουργία Charlotte Farcet
Σκηνικά Emmanuel Clolus
Σχεδιασμός φωτισμού Laurent Schneegans
Σχεδιασμός ήχου Annabelle Maillard
Μουσική σύνθεση Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης
Κοστούμια Isabelle Flosi
Μακιγιάζ – Κομμώσεις Cécile Kretschmar
Ελληνικοί υπέρτιτλοι Βασίλης Δογάνης
Αγγλικοί υπέρτιτλοι Linda Gaboriau
Παίζουν Juliette Binoche, Violette Chauveau, Δανάη Επιθυμιάδη, Daria Pisareva, Leora Rivlin, Emmanuel Schwartz
Συμμετέχει η Adèle Réto-Lefort
Παραγωγή Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Εκτέλεση παραγωγής La Colline - théâtre national

8 & 9 Αυγούστου Ανδρομάχη Ευριπίδη, σκηνοθεσία Μαρία Πρωτόπαπα

Απόψεις της παραγωγής: Μεταφερόμαστε μακριά από τα μεγάλα κέντρα, στην ελληνική επαρχία. Θεσσαλία, Φθιώτιδα, Θετίδειον. Στον οίκο του γιου του Αχιλλέα, του Νεοπτόλεμου. Ο βίαιος, σκληρός, ασεβής ήρωας της Ιλιάδας, που πάνω του στηρίχθηκε η νίκη των Ελλήνων στην Τροία, είναι ανίκανος να ανταποκριθεί στις ευθύνες του πατέρα, του συζύγου, του ηγέτη. Φεύγει για να βρει θεραπεία στο μαντείο του Απόλλωνα στους Δελφούς. Ο πολεμικός παροξυσμός του έχει μολύνει το κρεβάτι, το σπίτι, την πόλη του. Μπροστά στα μάτια της γυναίκας που αδίκησε ανεπανόρθωτα, θα λάβει το είδος της τιμωρίας που ονομάστηκε νεοπτολέμειος τίσις. Η χώρα, η επαρχία, αποδεκατισμένη, αντιπροσωπεύεται από έναν γκροτέσκο Χορό γυναικών, εγκαταλελειμμένων, φοβισμένων, υποταγμένων μέσα στην απορία τους.
Σε μιαν αντιστροφή της ηρωικής Ιλιάδας, στην Ανδρομάχη ο Ευριπίδης στηλιτεύει την αλαζονεία των Ελλήνων και την ψευδαίσθηση της ανωτερότητας του πολιτισμού τους. Οι προπολεμικές υποσχέσεις για μια ενωμένη, ισχυρή χώρα διαψεύδονται σε ένα τοπίο φθοράς, γήρατος, φόβου και φθόνου. Η ευθύνη βαρύνει όχι μόνο τους πρωτεργάτες, αλλά και όσους τους πίστεψαν και συνέβαλαν στον ευτελισμό των αξιών με την ανοχή τους. Η νέα γενιά πληρώνει το τίμημα.
Η άποψή μας, τι θα δούμε: Η Ανδρομάχη είναι ένα δύσκολο έργο, ο Ρακίνας έχει παίξει στην ομώνυμη τραγωδία του με το μετασχηματισμό των ζευγαριών και των ερωτικών σχέσεων αυτό το στοιχείο όντως υπάρχει (όπως υπήρχε και στη ζωή του Ευριπίδη που είχε χωρίσει και τις δύο γυναίκες του), υπάρχει πολύ καλό cast, η Μαρία Πρωτόπαπα έχει αναλάβει ένα πολλαπλό έργο: εκτός από τις σκηνοθεσία κάνει την απόδοση του κειμένου και τη δραματουργική επεξεργασία (αυτό το τελευταίο σε συνεργασία με τη Έλενα Τριανταφυλλόπουλου) και είναι μία παράσταση με ερωτηματικά. Ιδιαίτερα καθώς γυναικείοι ρόλοι θα ερμηνευθούν από άνδρες. Ο Ξαφης.... Ανδρομάχη;!!!! Απίστευτο!!!!Θα τη δούμε και ελπίζουμε.
Μετάφραση Γ. Β. Τσοκόπουλος
Σκηνοθεσία – Απόδοση – Δραματουργική επεξεργασία Μαρία Πρωτόπαππα
Συνεργασία στη δραματουργική επεξεργασία Έλενα Τριανταφυλλοπούλου
Καλλιτεχνική συνεργασία Ελένη Σπετσιώτη
Σκηνικά – Φωτισμοί Σάκης Μπιρμπίλης
Κοστούμια Βάνα Γιαννούλα
Μουσική Λόλεκ
Κίνηση Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου
Φωνητική δραματουργία – Διδασκαλία Άννα Παγκάλου
Βοηθός σκηνοθέτριας Εύη Νάκου
Βοηθός σκηνογράφου Νατάσα Τσιντικίδη
Κατασκευή μακέτας Όλγα Κουτρουμάνου
Διεύθυνση & Εκτέλεση παραγωγής Kart Productions
Επικοινωνία & Γραφείο Τύπου Μαρία Τσολάκη
Διαφήμιση – Social media Renegade Media, Βασίλης Ζαρκαδούλας
Φωτογραφίες promo – Βίντεο Μαρίζα Καψαμπέλη
Κάμερα Αλέξανδρος Γεωργίου
Μακιγιάζ φωτογράφησης Ειρήνη Γάτου
Τρέιλερ παράστασης Θωμάς Παλυβός
Promo design Γιάννης Σταματόπουλος
Παραγωγή ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΕΧΝΗ Ε.Ε.
Διανομή Μαρία Πρωτόπαππα Γυναίκα, Αργύρης Ξάφης Ανδρομάχη, Δημήτρης Γεωργιάδης Θεράπαινα, Τάσος Λέκκας Ερμιόνη, Γιάννης Νταλιάνης Μενέλαος, Δημήτρης Πιατάς Πηλέας, Κωνσταντίνος Πασσάς Τροφός, Δημήτρης Μαμιός Ορέστης, Γιάννης Μάνθος Αγγελιοφόρος, Στέλλα Γκίκα Θέτιδα
Χορός (αλφαβητικά) Δημήτρης Γεωργιάδης, Νώντας Δαμόπουλος, Δημήτρης Μαμιός, Γιάννης Μάνθος, Κωνσταντίνος Πασσάς και Γιώργος Φασουλάς
Ως Μολοσσός ακούγεται ο Γιώργος Φασουλάς και ως Νεοπτόλεμος εμφανίζεται ο Νώντας Δημοπουλος

22 & 23 Αυγούστου Ορέστεια του Αισχύλου Εθνικό Θέατρο – Θεοδ. Τερζοπουλος

Άποψή μας, τι θα δούμε: Αυτή ήταν η παράσταση με τις περισσότερες προσδοκίες από κάθε άλλη πέρσυ και αυτό γιατί ο σκηνοθέτης, ο Θεόδωρος Τερζόπουλος είναι από αυτούς τους λίγους που ξέρουν το αρχαίο δράμα πολύ καλά. Δεν την είδαμε, κι έτσι, αυτό που σας παραθέτουμε, είναι οι προβλέψεις μας που είχαμε διατυπώσει από πέρσυ. Από αυτά όμως που γράφηκαν κι ειπώθηκαν μάλλον δικαιωμένοι βγήκαμε. Έτσι, στη σκηνοθετική γραμμή, ξέρουμε ότι θα δούμε σωματικό θέατρο, όπου η κίνηση και η συμμετοχή των ηθοποιών θα γίνεται ακόμα και με την κίνηση και με τη δόνηση των σωμάτων. Θα 'ναι περισσότερο συλλογικό, χωρίς να κυριαρχούν τα βασικά πρόσωπα και είναι λογικό καθώς η Ορέστεια είναι ένα έργο του Αισχύλου στην οποία κυριαρχεί ο χορός και τα επεισόδια έχουν μικρότερη βαρύτητα από ότι στους άλλους τραγικούς. Το εικαστικό στοιχείο αναμένεται να έχει ενδιαφέρον, αλλά ακόμα περισσότερο οι ερμηνείες και η άποψη του σκηνοθέτη. Είναι μία παράσταση που την περιμένουμε καθώς είναι και παράσταση του Εθνικού που πάντα δίνει απλόχερα τις δυνατότητες στους συντελεστές να δημιουργήσουν μία σημαντική παράσταση.

Ας δούμε τι τονίζει ο σκηνοθέτης: Γιατί η Ορέστεια συνεχίζει να ασκεί τρομακτική έλξη; Μια πιθανή απάντηση θα μπορούσε να είναι: επειδή στον άνθρωπο υπάρχει η ανάγκη για μια βαθύτερη σχέση με τον Μύθο.

Ο μύθος της Ορέστειας είναι επικίνδυνος, ανήκει στον κόσμο του ανοίκειου και του παράξενου, προκαλεί τον τρόμο, επειδή αποκαλύπτει το ατίθασο, το βίαιο και τους νόμους του βάθους που δεν μπορούν να δαμαστούν. Η Κλυταιμνήστρα μάς καλεί να σπάσουμε μαζί τον καθρέφτη, για να γεννηθεί από τα θραύσματά του μια νέα εφιαλτική εικόνα, που ωστόσο θα διατηρεί τις σκοτεινές ρίζες του μύθου.
Πρόθεσή μας είναι η μελέτη του βάθους του μύθου της Ορέστειας και η αναζήτηση του απρόβλεπτου, του ασυνήθιστου, του παράδοξου. Τα πρόσωπα προσφέρουν τα σώματά τους στο θυσιαστήριο του ανοίκειου, θέτουν διαρκή ερωτήματα και διλήμματα.
Η αισθητική της παράστασης προκύπτει από τη δυναμική σχέση του Σώματος με τον Μύθο, τον Χρόνο και τη Μνήμη. Θέτουμε ξανά το θεμελιώδες οντολογικό ερώτημα «περί τίνος πρόκειται», ένα ερώτημα που δεν επιδέχεται οριστικές απαντήσεις, αλλά διαρκώς μας ενεργοποιεί προς την κατεύθυνση της ολοένα βαθύτερης έρευνας της ρίζας του ήχου, της λέξης, των πολλαπλών διαστάσεων του ανθρώπινου αινίγματος και της ανακατασκευής ενός νέου Μύθου.

Συντελεστές: Μετάφραση Ελένη Βαροπούλου

Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία Θεόδωρος Τερζόπουλος

Συνεργάτης σκηνοθέτης Σάββας Στρούμπος

Σκηνικά – Κοστούμια – Φωτισμοί Θεόδωρος Τερζόπουλος

Πρωτότυπη μουσική σύνθεση Παναγιώτης Βελιανίτης

Σύμβουλος δραματολόγος Μαρία Σικιτάνο

Δραματολόγος παράστασης Ειρήνη Μουντράκη

Βοηθός σκηνοθέτη Θεοδώρα Πατητή

Συνεργάτιδα ενδυματολόγου Παναγιώτα Κοκκορού

Συνεργάτης φωτιστή Κωνσταντίνος Μπεθάνης

Καλλιτεχνική συνεργάτιδα Μαρία Βογιατζή

Βίντεο Νίκος Πάστρας

Φωτογραφίες Johanna Weber

Παίζουν (αλφαβητικά) Μπάμπης Αλεφάντης (Πυλάδης), Έβελυν Ασουάντ (Κασσάνδρα), Τάσος Δήμας (

Φύλακας / Κορυφαίος / Προπομπός), Κωνσταντίνος Ζωγράφος (Ορέστης), Έλλη Ιγγλίζ (Τροφός), Δαυίδ Μαλτέζε (Αίγισθος),Άννα Μαρκά Μπονισέλ (Προφήτις), Νίκος Ντάσης (Απόλλων), Ντίνος Παπαγεωργίου (Κήρυκας), Αγλαΐα Παππά (Αθηνά), Μυρτώ Ροζάκη (Ηλέκτρα), Σάββας Στρούμπος (Αγαμέμνων), Αλέξανδρος Τούντας (Οικέτης), Σοφία Χιλλ (Κλυταιμνήστρα / Το Είδωλον της Κλυταιμνήστρας)

Χορός Μπάμπης Αλεφάντης, Κατερίνα Αμπλιανίτη, Έβελυν Ασουάντ, Χριστόφορος Βογιατζής, Ναταλία Γεωργοσοπούλου, Κατερίνα Δημάτη, Πύρρος Θεοφανόπουλος, Έλλη Ιγγλίζ, Βασιλίνα Κατερίνη, Θάνος Μαγκλάρας, Ελπινίκη Μαραπίδη, Άννα Μαρκά Μπονισέλ, Λυγερή Μητροπούλου, Ρόζυ Μονάκη, Ασπασία Μπατατόλη, Νίκος Ντάσης, Ντίνος Παπαγεωργίου, Βαγγέλης Παπαγιαννόπουλος, Σταύρος Παπαδόπουλος, Μυρτώ Ροζάκη, Γιάννης Σανιδάς, Αλέξανδρος Τούντας, Κατερίνα Χιλλ, Μιχάλης Ψαλίδας

Μετάφραση - Χρονισμός υπερτίτλων Μελένια Γιαννούση